Loading
چطور یک شتابدهنده سلامت به رشد استارتاپ کمک میکند و چگونه میتوان وارد آنها شد؟
داشتن رویای استارتاپی (مخصوصا برای افرادی که اولین تجربه کارآفرینی خود را میگذارند) به تنهایی کافی نیست. ایدهها آسان به کسبوکاری موفق تبدیل نمیشوند. با اینکه ممکن است در مسیر کارآفرینی حامیانی مانند اعضای خانواده، دوستان و حتی تعدادی مشتری داشته باشید، اما برنامههایی هم وجود دارند که با آموزش، مشاوره و حمایت مالی از شما، میتوانند مانند سکوی پرتابی عمل کنند که به راکتتان (نماد استارتاپ) اجازه میدهد از زمین برخیزد. یکی از این برنامههای حمایتی که در مراحل اولیه با آن سروکار خواهید داشت، برنامه شتابدهی یا شتابدهنده است.
“بهطور خلاصه، شتابدهنده به استارتاپ شما کمک میکند تا سریعتر رشد کند“
با اینکه تمام استارتاپهایی که میشناسید کار خود را از شتابدهنده شروع نکردهاند، اما بسیاری دیگر از کسبوکارهای بزرگ که شهرتی جهانی دارند ( مانند Air Bnb و DropBox)، فرایند شتابدهی را گذارندهاند که همین موضوع تاثیر زیادی بر موفقیت آنها داشته است.
این راهنمای جامع به استارتاپهای حوزه سلامت کمک میکند بهطور کامل با شتابدهنده و فرایند کار آن آشنا شوند، همچنین درمورد انتخاب یک شتابدهنده سلامت، بررسیهایی که باید برای هر کدام انجام دهند، زمان مناسب ورود و نحوه درخواست برای پذیرش راهنماییهایی را به استارتاپهای سلامت ارائه میدهد.
مدل سنتی شتابدهنده بیش از یک دهه شروع به کار کرده است. Techstarts و Y Combinator اولین شتابدهندههایی هستند که با انگیزه سرمایهگذاری این برنامه را آغاز کردند. به همین خاطر معمولا همکار این مدل شتابدهندهها یک صندوق سرمایهگذاری بوده یا اینکه صندوقی توسط خود آنها شکل میگرفت تا در کسبوکارهای نوپایی که در مراحل ابتدایی عمر خود به سر میبردند؛ طی دورهای 3 ماهه سرمایهگذاری کنند.
اما باتوجه به آنچه در صنعت سلامت رخ میدهد؛ 3 ماه زمان برای رساندن یک کسبوکار تازهشکلگرفته به یک استارتاپ آماده ورود به بازار کافی نیست. چراکه چرخه فروش در سیستم سلامت میتواند بسیار طولانیتر از صنایع و حوزههای دیگر باشد.
اگر نگوییم غیرممکن، اما بسیار مشکل است که یک استارتاپ سلامت براساس مدل سنتی شتابدهنده تنها در 90 روز به محصولی که آماده ورود به بازار است دست پیدا کند. به همین خاطر اولین شتابدهندههای سلامت یعنی Blueprint، Rock Health و Dream it health به بازار آمدند تا با برهم زدن مدل سنتی شتابدهنده، به مدل صحیحتر و بهینهتری برای فعالیت در حوزه سلامت دستیابند.
با این چرخش، 2 تغییر در مدل شتابدهنده رخ داد:
بنابراین شتابدهندهها همکاریهای استراتژیکی را با ذینفعان سیستم سلامت آغاز کردند تا تعامل و ارتباط بیشتری میان استارتاپها و سیستم سلامت رخ دهد.
شتابدهنده استارتاپ (Startup Accelerator) برنامه فشرده 3 تا 6 ماهه است که استارتاپهای تازه تاسیس برای شتابدهی به رشد کسبوکارشان به آن میپیوندند. بهطور کلی فرایند شتابدهندهها فارغ از حوزه فعالیت، با پذیرش آغاز، با آموزش، مشاوره (منتورینگ) و تامین مالی ادامه پیدا میکند و درنهایت با خروج به اتمام میرسد.
در شتابدهنده چندین خدمت (فضای کار اشتراکی، مشاوره، تامین سرمایه، آموزش و شبکه سازی) دراختیار استارتاپها قرار میگیرد که تامین مالی (بذرمایه) تنها یکی از این خدمات است. این خدمات معمولا درازای اعطای درصدی از سهام استارتاپ ارائه میشود که باتوجه به حجم سرمایهگذاری و نوع طرح متغیر خواهد بود.
با سیاستهای حمایتی در جهت کارآفرینی و رشد کسبوکارهای نوپا و تشویق دولت به فعالیت در این حوزه، تعداد شتابدهندهها روبه افزایش است. فارغ از نرخ بازدهی و کیفیت شتابدهی، شتابدهندهها در حوزههای عمومی و تخصصی درحال تاسیس هستند و انواع دولتی، خصوصی و نیمه خصوصی آنها وجود دارد.
شتابدهنده سلامت یا شتابدهنده حوزه سلامت برنامهای است که شرایط لازم برای رشد استارتاپهای حوزه سلامت را گردهم آورده و فضای رشد را متناسب با نیاز این استارتاپها طراحی میکند. یکی از این شرایط، ارتباط با ذینفعان مختلف در سیستم سلامت است که حضور این ذینفعان در تمام مراحل، از خلق ایده، مشاوره، آموزش تا فروش و رشد استارتاپها، بسیار حائز اهمیت است.
آیا زمان آن رسیده که وارد یک شتابدهنده شوید؟ هرچقدر هم که ایده استارتاپی خوبی داشته باشید، باید بدانید که ورود به شتابدهنده زمان خودش را دارد. با پرسش سوالات زیر از خودتان، میتوانید آمادگی استارتاپتان را برای ورود به یک شتابدهنده بسنجید:
اگر کسبوکار نوپای شما درحال جذب مشتری (و کارمند!) با نرخ غافلکنندهای است، احتمالا شما آماده ورود به یک شتابدهده هستید. چون استارتاپتان آماده رفتن به مرحله بعدی است.
هنوز از پس چالشهایتان بهخوبی برمیآیید؟ اگر پرسشهایی متمایز، پاسخدادهنشده و کنجکاویهایی دارید که تنها متخصصان پاسخ آن را میدانند یا دستکم میتوانند در این رابطه به شما کمک کنند، زمان آن رسیده که وارد یک شتابدهنده شوید. آن جا متخصصان و مشاورانی باتجربه حضور دارند که این کار را برای شما انجام میدهند.
پیشنهاد ما اینست که تنها با یک ایده به سراغ شتابدهندهها نروید. در مرحلهای که به شتابدهندهها مراجعه میکنید؛ حداقل باید مدل کسبوکار مناسب داشته و تیمتان را هم تشکیل داده باشید. همچنین درصورت داشتن حداقل محصول قابلپذیرش بازار (MVP) امتیاز بزرگی دراختیار خواهید داشت.
شتابدهندهها برای استارتاپهایی که علاوه بر شناخت دقیق بازار، بهخوبی میدانند که به چه کسی قرار است محصولشان را بفروشند و حاضرند که تحقیقات گستردهای برای تعمیم پروفایلهای مشتریانشان انجام دهند امتیاز ویژهای قائلند. اینکه مشتری شما بیمار، پزشک یا یک مرکز بهداشتی درمانی است باید کاملا مشخص باشد.
بهرهگیری از تمام منابع شتابدهندهها مستلزم آن است که استارتاپها در مکان شتابدهنده حضور فیزیکی داشته باشند. این برای استارتاپهایی که مخصوصا در شهرها یا استانهای دیگر حضور دارند ممکن است چالشبرانگیز باشد. آن هم زمانی که در تمامی استانهای کشور شتابدهندههایی هنوز وجود ندارند که رسالت این برنامه را در حق شما کامل کنند. علاوه بر آن، تا زمانی که موتور پولسازی شما هنوز به درآمدزایی نرسیده کار شما سختتر خواهد بود. همچنین برای بسیاری از شتابدهندهها تماموقت کارکردن شما برروی استارتاپتان یک اولویت محسوب میشود.
صفر تا صد تعامل با یک شتابدهنده در حوزه سلامت برای استارتاپ در قالب 4 مرحله زیر مشخص شده است:
با اینکه هر شتابدهنده ممکن است متودولوژی خود را داشته باشد؛ تقریبا تمام آنها طبق فرایند شتابدهی مشترکی پیش میروند. اگر استارتاپ شما به دنبال پیوستن به یک شتابدهنده است؛ از شروع ورود تا روز دمو گامهای زیر را درپیش خواهید داشت.
این روزها تعداد شتابدهنده های حوزه سلامت زیاد است که استارتاپها میتوانند وارد یکی از آنها شوند. در این بین برخی شتابدهندههای عمومی هم وجود دارند که از استارتاپهای سلامت پذیرایی میکنند، اما شتابدهندههایی که تنها بر حوزه سلامت متمرکزند شانس موفقیت استارتاپ شما را بالا خواهند برد. زیرا شتابدهنده های سلامت منابع و ابزارهای خود را برای کار در حوزه سلامت آماده کردهاند. شبکه و ارتباطات خود را در سیستم سلامت دربین ذینفعان مختلف گسترش دادهاند و از همه مهمتر دانش و تخصص آنها از نحوه فعالیت در حوزه سلامت بیشتر از شتابدهندههای دیگر است که مزیت رقابتی باارزشی برای شتابدهنده به حساب میآید. این را هم درنظر بگیریم که بسیاری از شتابدهنده های سلامت ارتباط نزدیکی با بازار و صنعت دارند و برای استارتاپهایشان، بازارهای ازپیش رزرو شده درنظر گرفتهاند.
میتوانید به لیست شتابدهنده های حوزه سلامت سری بزنید و با این شتابدهندهها و حوزه فعالیتشان بیشتر آشنا شوید.
منطقی و لازم است که بهعنوان یک استارتاپ، قبل از ورود به شتابدهندهها تحقیقات کافی را درمورد هرکدام انجام داده باشید. درست است که شتابدهندهها برای سرمایهگذاری روی ایدهای جدید ریسک زیادی را میپذیرند، اما فرایند شتابدهی غیراصولی از عقد قرارداد گرفته تا مشاورهها و ارزشگذاری غلط میتواند به داستان استارتاپ شما پایان دهد. آن هم درحوزه سلامت که کار به مراتب پیچیدهتر است.
خطاهای استارتاپهای سلامت ممکن است مانند خطاهای پزشکی خسارات جبرانناپذیری بههمراه داشته باشد
معیارهای زیر میتواند در بررسی موشکافانه و انتخاب یک شتابدهنده سلامت و تایید صلاحیت آن به شما کمک کند:
کارنامه: چه استارتاپهایی از آن شتابدهنده خارج شدهاند و برای هرکدام چه مقدار جذب سرمایه صورت گرفته است؟ الان استارتاپها در چه وضعیتی قرار دارند؟ آیا موفق هستند؟ آوازه و پرستیژ و اعتبار در دنیای کارآفرینی هم بسیار حائز اهمیت است. تیم شتابدهنده چه سابقه و رزومهای دارد؟ همسفر شدن با یک شتابدهنده مورد احترام، دوام رشد کسبوکار را حتی پس از خروج از دوره شتابدهی بیشتر میکند.
روابط و شبکهسازی: شتابدهنده، شما را به چه اجتماع یا شبکهای متصل میکند؟ حوزه سلامت ذینفعان خاص خود را دارد که تقریبا تمام آنها صاحب قدرتند. هنر شتابدهنده این است که تا جایی که ممکن است حمایتهای بیرونی را برای رشد استارتاپ فراهم کند. بهعنوان مثال، ارتباط با پزشکان و دیگر بازیگران کلیدی صنعت میتواند شما را با انتظارات و نقشهای آنها آشنا کند که رابطهای معنادار و حیاتی با دوام استارتاپ دارد. شتابدهنده چه متخصصان و مربیانی را دراختیار شما میگذارد؟ از همه مهمتر اینکه چقدر آنها به حوزه فعالیت استارتاپ شما آشنا هستند؟ شتابدهنده چه همکاران برجستهای دارد؟ شبکهای که به واسطه شتابدهنده طی دوران شتابدهی برایتان ایجاد میشود، میتواند تا مدتها بعد از دوران شتابدهی نیز پایدار بماند.
سرمایهگذاری در دور بعدی: شاید بتوان گفت رسالت یک شتابدهنده در ایفای نقش برای جذب سرمایه دور بعدی استارتاپ تکمیل میشود. این بسیار حائز اهمیت است که درنظر بگیرید شتابدهنده با چه سرمایهگذارانی در ارتباط است تا بهنحوی خیال استارتاپ از بابت جذب سرمایه در دور بعدی راحت شود.
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، شتابدهندههای مختلف متودولوژیهای خاص خود را هم دارند. برخی سختگیرتر و برخی دیگر ممکن است با دست بازتر درهای خود را به روی استارتاپ باز کنند.
برخی شتابدهندههای مطرح در دنیا مانند Y Combinator و Techstarts بهطور میانگین تنها یک تا 3 درصد از 6000 درخواست شتابدهی را میپذیرند! این یعنی بهترینها از بین بهترینها.
ممکن است شتابدهندههایی که شما برای پذیرش در آنها اقدام میکنید آنچنان هم سختگیر نباشند، اما باید بدانید و سعی کنید که فرایند درخواست پذیرش را جدی بگیرید. برای این درخواست، از شما مستنداتی خواسته میشود و جلسات حضوری نیز درانتظارتان خواهد بود.
بعد از اینکه شتابدهنده موردنظرتان را پیدا کردید برای ثبت درخواست به سایت آن شتابدهنده مراجعه کنید.
همانطور که بارها در این مقاله به این موضوع اشاره شد؛ هر شتابدهنده ممکن است با روش خودش استارتاپها را پذیرش کند، اما میتوان مطمئن بود که در این میان معیارهای مشخص مشترکی وجود دارد که باید استارتاپها بهویژه استارتاپهای سلامت به آنها توجه کنند. این معیارها در زیر لیست و برای هرکدام توضیح کوتاهی داده شده است:
“موفقیت استارتاپ شما، موفقیت شتابدهنده است“
یکی از مشکلاتی که تیمهای استارتاپی درحوزه سلامت با آن دستبهگریبانند عدم آشنایی کافی به این حوزه تخصصی است. به همین دلیل، علاوه بر مهارتها و خصوصیات رایج یک تیم استارتاپی چابک مانند رسیکپذیری، خلاقیت و توانایی مقابله با چالشها، حداقل یکی از اعضا باید یا دانش و تخصص در حوزه فعالیت داشته باشد یا اگر بنیانگذار تحصیلاتی غیرمرتبط با سلامت دارد؛ با مطالعه و تحقیقات فراوان، خلاء دانش موردنیاز در حوزه فعالیت را پر کند.
ما در هلثیو، از نوآورانی که برای طرح یا استارتاپشان درخواست شتابدهی دارند میخواهیم برای ارزیابی اولیه اطلاعات موردنیاز را در قالب فرم زیر برای ما ارسال کنند. شما هم میتوانید این تمپلیت را دانلود کنید و با معیارها و اطلاعاتی که شتابدهندهها در گام اول از شما انتظار دارند آشنا شوید.
با تمام فیلترها و سختگیریهای احتمالی شتابدهندهها برای پذیرش و تلاش از جانب شما برای ورود به آن و درصورت موفق شدن در این فرایند، تازه کار شما آغاز میشود. به طور کلی خدماتی که باید از یک شتابدهنده انتظار داشته باشید شامل موارد زیر است:
یکی دیگر از تمایزها بین شتابدهندهها و برنامههای حمایتی دیگر مانند استارتاپ استودیو، نحوه خروج استارتاپها از شتابدهندههاست. وقتی زمان آن برسد که استارتاپ از شتابدهنده خارج شود؛ بنیانگذاران معمولا در روز دمو که با هدف معرفی و آشنایی سرمایهگذاران به استارتاپ ترتیب داده میشود؛ به تلاش برای جذب سرمایه در دور بعدی میپردازند. همچنین روز دمو زمان خوبی است تا هرآنچه که استارتاپ با محصولی نابالغ خود در طی دوره شتابدهی یادگرفته را تنها در چند دقیقه به معرض نمایش بگذارد.
قبل از روز دمو، نوبت بنیانگذاران است تا اسلایدهای ارائهای درست کنند که هم از نظر محتوا و هم از نظر بصری برای سرمایهگذار جذابیت ایجاد کند. نحوه ارائه و پرزنتیشن شما بسیار حائز اهمیت است و تاثیر زیادی برروی سرمایهگذاران خواهد داشت. درصورتی که پیشنهاد جذب سرمایهای نیز برای دور بعدی دریافت کنید؛ این تزریق سرمایه درازای اعطای درصدی از کسبوکارتان خواهد بود. با این تفاوت که سرمایهگذاری در دورهای بعد، ریسک کمتری نسبت به مرحله بذری خواهد داشت.
استارتاپ حتی پس از اتمام دوره شتابدهی، بهصورت مستقیم و غیرمستقیم حمایتهایی را از سوی شتابدهنده دریافت خواهند کرد. بهعنوان مثال، تهیه طرح کسبوکار برای سرمایهگذاری بعدی، برنامهریزی و تدوین استراتژی برای رشد و ادامه مسیر از جمله از آنهاست.
جمعبندی
دوره شتابدهی جزء مهمترین دوران استارتاپهاست. در این دوره، استارتاپها بیشترین آزمایش را انجام میدهند تا محصول موردپسند بازار را بسازند. ممکن است یک شتابدهنده هرروز چند طرح برای بررسی داشته باشد و همین درمعرض ایدهها و تیمهای مختلف قرار گرفتن، شتابدهنده را در ارزیابی تیمهای استارتاپی به خبرگی میرساند. اما از طرف دیگر بنیانگذاران ممکن است در تمام طول فعالیتشان تنها چند بار به شتابدهندهها مراجعه کنند. به همین دلیل، انتخاب شتابدهنده مناسب برای آنها احتمالا کمی چالشبرانگیزتر است. دراین مقاله سعی شد تا راهنمایی کامل برای استارتاپها عرضه شود تا بهطور کامل با روند فعالیت، نحوه انتخاب و پذیرش یک شتابدهنده سلامت آشنا شوند. امید است این اطلاعات، استارتاپهای سلامت را برای یافتن شتابدهنده و همبنیانگذار ایدهآل یاری کند.
میتوانید سوالات خود را درمورد فرایند شتابدهی در هلثیو در قسمت نظرها مطرح کنید.